(Source: ECI/ABP News)
PM Modi US Visit: ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਅਜਿਹਾ ਸਮਝੌਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਰੂਸ ਨੂੰ ਲੱਗੇਗਾ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ! ਮਜ਼ਬੂਰੀ ਜਾਂ ਫਿਰ ਫਾਇਦਾ, ਜਾਣੋ ਹਰ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖਰੀਦਦਾਰ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਸਪਲਾਇਰ ਹੈ ਤੇ ਤਰਲ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ (LNG) ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਪਲਾਇਰ ਵੀ ਹੈ।
PM Modi US Visit: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਮਰੀਕਾ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਰੂਸ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵ੍ਹਾਈਟ ਹਾਊਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨਾਲ ਦੁਵੱਲੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ ਹਨ ਕਿ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਭਾਰਤ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਹੋਰ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਖਰੀਦੇਗਾ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸੌਦਾ ਅਮਰੀਕਾ, ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਤੇਲ ਤੇ ਗੈਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਪਲਾਇਰ ਬਣਾ ਦੇਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਵਪਾਰ ਘਾਟਾ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਬਾਰੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਵਿਕਰਮ ਮਿਸਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦੀ ਖਰੀਦ ਵਧੇਗੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 15 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਤੇਲ ਤੇ ਗੈਸ ਖਰੀਦਿਆ। ਵਿਦੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਲਦੀ ਹੀ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਤੇਲ ਤੇ ਗੈਸ ਦੀ ਖਰੀਦ 25 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਵਧ ਜਾਵੇਗੀ।
ਭਾਰਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅਮਰੀਕੀ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖਰੀਦਦਾਰ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੰਜਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਸਪਲਾਇਰ ਹੈ ਤੇ ਤਰਲ ਕੁਦਰਤੀ ਗੈਸ (LNG) ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਪਲਾਇਰ ਵੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖਪਤਕਾਰ ਹੈ ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ 85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦਰਾਮਦ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ LNG ਜਾਂ ਸੁਪਰ-ਚਿੱਲਡ ਗੈਸ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਆਯਾਤਕ ਵੀ ਹੈ ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਗਭਗ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਦਰਾਮਦ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਵਪਾਰ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਨਵਰੀ-ਨਵੰਬਰ 2024 ਵਿੱਚ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ 72 ਲੱਖ ਟਨ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁੱਲ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਦਾ 3.2% ਹੈ। ਰੂਸ ਇਸ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇਲ ਸਪਲਾਇਰ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਰਾਕ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ, ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਸਮਝੌਤੇ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਜਲਦੀ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇਲ ਤੇ ਗੈਸ ਸਪਲਾਇਰ ਬਣ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਰਵਾਇਤੀ ਦੋਸਤ ਰੂਸ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਇਸ ਵੇਲੇ ਆਪਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਰੂਸ ਤੋਂ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸੀ ਤੇਲ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਰੂਸ ਅਜੇ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਸਪਲਾਇਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਰੂਸ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇਲ ਸਪਲਾਇਰ ਕਿਵੇਂ ਬਣਿਆ ?
ਫਰਵਰੀ 2022 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁੱਲ ਤੇਲ ਆਯਾਤ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 2% ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੀ। 24 ਫਰਵਰੀ 2022 ਨੂੰ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਯੁੱਧ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਯੂਨੀਅਨ ਸਮੇਤ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦਾ ਬਾਈਕਾਟ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੂਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਏਸ਼ੀਆਈ ਦੋਸਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਤੋਂ ਛੋਟ ਵਾਲੀਆਂ ਦਰਾਂ 'ਤੇ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ। ਜੰਗ ਕਾਰਨ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਰੂਸ ਤੋਂ ਸਸਤਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਰੂਸੀ ਤੇਲ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਲਗਭਗ 10 ਡਾਲਰ ਦੀ ਛੋਟ ਮਿਲੀ। ਰੂਸ ਜਲਦੀ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਸਪਲਾਇਰ ਬਣ ਗਿਆ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੁੱਲ ਤੇਲ ਖਰੀਦ ਵਿੱਚ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 44% ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ।
ਪਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਰੂਸੀ ਤੇਲ 'ਤੇ ਇੱਕ ਕੀਮਤ ਸੀਮਾ ਵੀ ਤੈਅ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸਦੇ ਮਾਲੀਏ 'ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਇਹ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਕੀਮਤ ਸੀਮਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਮਤ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸ ਆਪਣਾ ਤੇਲ 60 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਵੇਚ ਸਕੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ, ਜਿਸਦਾ ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਖ਼ਤ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਊਰਜਾ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਰੂਸ ਤੋਂ ਤੇਲ ਖਰੀਦਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇਗਾ।
ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਰਿਫਾਇਨਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਰੂਸੀ ਤੇਲ ਦੀ ਖਰੀਦ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਰੂਸ ਤੋਂ ਸਸਤਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਰਿਫਾਇਨਿੰਗ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਨੂੰ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੁੱਲ 'ਤੇ ਵੇਚਦੇ ਸਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰੂਸੀ ਤੇਲ 'ਤੇ ਛੋਟ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ। ਫਿਰ ਵੀ, ਇਹ ਭਾਰਤ ਲਈ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਤੇਲ ਨਾਲੋਂ ਸਸਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਰੂਸ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇਲ ਸਪਲਾਇਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਜੇਕਰ ਅਮਰੀਕਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਸਪਲਾਇਰ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਰੂਸ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਅਜੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਲਈ ਅਮਰੀਕੀ ਤੇਲ ਕਿੰਨਾ ਮਹਿੰਗਾ ਜਾਂ ਸਸਤਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਟਾਪ ਹੈਡਲਾਈਨ
ਟ੍ਰੈਂਡਿੰਗ ਟੌਪਿਕ
